Czy Polska jest krajem wyznaniowym – moja ocena
Uwaga
Pierwsze stwierdzenie, oznaczone kolorem czerwonym, dotyczy państwa świeckiego, a drugie, oznaczone kolorem niebieskim – państwa wyznaniowego. Moją opinię w danej kwestii podaję pod każdym punktem.
Źródło – „Fakty i Mity”, 2002 rok
Punkt 1
(a) Zupełny rozdział władzy świeckiej od duchownej. Brak odniesienia do Boga w ustawie zasadniczej.
(b) Omawianie przez liderów politycznych spraw państwowych z hierarchami kościelnymi. Obecność religijnego odniesienia w konstytucji.
– punkt b – stuprocentowa prawda.
Punkt 2
(a) Święta państwowe mają charakter świecki.
(b) Dostojnicy kościelni uczestniczą w publicznych uroczystościach, które mają oprawę religijną: msze, nabożeństwa. Święta kościelne są świętami państwowymi.
– punkt b – fifty-fifty prawda. Wprawdzie dostojnicy kościelni uczestniczą praktycznie we wszytkich publicznych uroczystościach świąt państwowych, lecz ich rola nie jest zbyt wielka. Dopiero wieczorem w kościołach odprawiają msze z okazji danego święta.
Punkt 3
(a) Kościoły nie ingerują w życie polityczne.
(b) Religia dominująca pomaga tworzyć i wspiera partie polityczne, które realizują jej idee i interesy. Hierarchowie przemawiają do narodu.
– punkt b – stuprocentowa prawda
Punkt 4
(a) Obywatele są równi wobec prawa.
(b) Państwo chroni kler przez niepodejmowanie przez prokuraturę doniesień o przestępstwach z udziałem kleru, bagatelizowanie ich, utajnianie procesów, stosowanie najniższych wymiarów kary. Policjanci zwyczajowo nie reagują na wykroczenia kleru. Kler jest uprzywilejowany, np. zwolniony z opłat celnych, płaci mniejsze podatki, współfinansuje go państwo (np. ZUS).
– punkt b – stuprocentowa prawda. Kler jest kastą uprzywilejowaną.
Punkt 5
(a) Edukacja Jest oparta na ogólnoludzkich wartościach świeckich. Nauka religii odbywa się w budynkach należących do Kościoła i na jego koszt.
(b) Państwo wspiera indoktrynację religijną, udostępniając budynki publiczne i opłacając katechetów. Wywiera także presję na tych wszystkich, którzy nie chcą uczestniczyć w nauczaniu religii, np. umieszczając w szkołach symbole religijne.
– punkt b – stuprocentowa prawda
Punkt 6
(a) Badania naukowe odbywają się na uczelniach wolnych od światopoglądowej presji.
(b) Wyższe uczelnie mają wydziały teologiczne finansowane przez państwo. Są one niezależne dydaktycznie od władz zwierzchnich tych szkół. Cieszą się jednak wszelkimi przywilejami.
– Nie jest całkiem zgodne z prawdą to, co mówi punkt b. Wszystkie świeckie uczelnie mogą prowadzić badania naukowe w sposób nieskrępowany, wolny od światopoglądowej presji, nawet te, które mają wydziały teologiczne.
Punkt 7
(a) Media publiczne mają charakter świecki, bądź dają możliwość propagowania różnych światopoglądów.
(b) Media są poddane kontroli kościelnej i preferują jeden światopogląd. Stwarzają atmosferę, która marginalizuje inaczej myślących.
– Chociaż kościół ma duże przywileje w tym kraju, jednak nie aż tak dużą władzę, aby kontrolować media publiczne i marginalizować inaczej myślących. Media o.Tadeusza Rydzyka stanowią pewien wyjątek w tej dziedzinie.
Punkt 8
(a) Państwo w żaden sposób nie finansuje związków wyznaniowych.
(b) Istnieje system rozmaitych dotacji i darowizn wspierających przedsięwzięcia kościelne.
– punkt b – stuprocentowa prawda
Punkt 9
(a) Budżet publiczny nie finansuje duszpasterstw środowiskowych.
(b) Kler na koszt wszystkich obywateli utrzymuje swoich reprezentantów w wojsku, policji i szpitalach.
– punkt b – stuprocentowa prawda
Punkt 10
(a) Władza z szacunkiem traktuje obywateli, świadoma, że pracuje z ich nadania i jest przez nich kontrolowana.
(b) Władza jest arogancka i wzorem Kościoła gardzącego wiernymi – lekceważy obywateli.
– Władza nie traktuje obywateli ze zbyt wielkim szacunkiem, to prawda, zwłaszcza ta pisowska, ale niewiele ma to wspólnego z kościołem i jego sposobem traktowaniem wiernych.
Podsumowanie
Obecna Polska nie jest krajem świeckim, lecz na poły wyznaniowym. Kler jest kastą uprzywilejowaną, zachowuje się tak, jakby stał ponad prawem. W każdym razie, nadużywa swoich praw i przywilejów. Winni temu są politycy, którzy podpisali z nim konkordat i poszli na daleko idące ustępstwa. Winien także jest sam naród, który nie protestował przeciwko nadaniu kościołowi tak uprzywilejowanej pozycji w tym kraju.
Jerzy Sędziak, styczeń 2025
© Copyright by Jerzy Sędziak