Podstawowe różnice pomiędzy państwem świeckim a wyznaniowym
Wbrew faktom, wiele osób uznaje za nieprawdopodobną myśl, że nasz kraj mógłby być państwem wyznaniowym, takim jak np. Iran. Niżej podajemy krótkie zestawienie porównujące rzeczywistość państwa świeckiego z systemem nadającym przywileje jednej opcji światopoglądowej. Wnioski i odniesienie do polskich realiów pozostawiamy czytelnikom.
M. Węglarz
Adam Cioch
| Państwo świeckie |
Państwo wyznaniowe |
- Zupełny rozdział władzy świeckiej od duchownej. Brak odniesienia do Boga w ustawie zasadniczej.
|
- Omawianie przez liderów politycznych spraw państwowych z hierarchami kościelnymi. Obecność religijnego odniesienia w konstytucji.
|
- Święta państwowe mają charakter świecki.
|
- Dostojnicy kościelni uczestniczą w publi-cznych uroczystościach, które mają oprawę religijną: msze, nabożeństwa. Święta kościelne są świętami państwowymi.
|
- Kościoły nie ingerują w życie polityczne.
|
- Religia dominująca pomaga tworzyć i wspie-ra partie polityczne, które realizują jej idee i interesy. Hierarchowie przemawiają do narodu.
|
- Obywatele są równi wobec prawa.
|
- Państwo chroni kler przez niepodejmowanie przez prokuraturę doniesień o przestę-pstwach z udziałem kleru, bagatelizowanie ich, utajnianie procesów, stosowanie najniższych wymiarów kary. Policjanci zwyczajowo nie reagują na wykroczenia
kleru. Kler jest uprzywilejowany, np. zwolniony z opłat celnych, płaci mniejsze podatki, współfinansuje go państwo (np. ZUS).
|
- Edukacja jest oparta na ogólnoludzkich wartościach świeckich. Nauka religii odbywa się w budynkach należących do Kościoła i na jego koszt.
|
- Państwo wspiera indoktrynację religijną, udostępniając budynki publiczne i opłacając katechetów. Wywiera także presję na tych wszystkich, którzy nie chcą uczestniczyć w nauczaniu religii, np. umieszczając w szkołach symbole religijne.
|
- Badania naukowe odbywają się na uczelniach wolnych od światopoglądowej presji.
|
- Wyższe uczelnie mają wydziały teologiczne finansowane przez państwo. Są one niezależ-ne dydaktycznie od władz zwierzchnich tych szkół. Cieszą się jednak wszelkimi przywilejami.
|
- Media publiczne mają charakter świecki,
bądź dają możliwość propagowania różnych światopoglądów.
|
- Media są poddane kontroli kościelnej i preferują jeden światopogląd. Stwarzają atmosferę, która marginalizuje inaczej myślących.
|
- Państwo w żaden sposób nie finansuje związków wyznaniowych.
|
- Istnieje system rozmaitych dotacji i darowizn wspierających przedsięwzięcia kościelne.
|
- Budżet publiczny nie finansuje duszpasterstw środowiskowych.
|
- Kler na koszt wszystkich obywateli utrzymuje swoich reprezentantów w wojsku, policji i szpitalach.
|
- Władza z szacunkiem traktuje obywateli, świadoma, że pracuje z ich nadania i jest przez nich kontrolowana.
|
- Władza jest arogancka i – wzorem Kościoła gardzącego wiernymi – lekceważy obywateli.
|
Źródło – Fakty i Mity Nr 42 z 2002 roku